Verslaving: wat is het en wat doe je eraan?

Wat is ‘verslaafd’ zijn?

Verslaafd zijn betekent: “niet meer baas zijn over zichzelf.” Wie verslaafd is, gebruikt vaker en in grotere hoeveelheden dan het plan was. Typisch voor verslaving is het sterk verlangen om te gebruiken (‘craving’).

Omdat het gebruik op de eerste plaats komt, ontstaan er steeds meer problemen: op school of op het werk, financiële problemen, problemen met het gerecht …

Houd in het achterhoofd dat ‘verslaving’ niet het enige risico is bij het gebruik van drank, drugs, pillen, medicatie, gamen of gokken. Elk gebruik, of het nu eenmalig of met een zekere regelmaat is, kan ook problemen op het moment van het gebruik én problemen op emotioneel, sociaal en relationeel vlak veroorzaken.

De vier fasen van verslaving

In het verslavingsproces zijn vier verschillende fasen te onderscheiden. Inzicht in deze fasen kan je helpen beter in te schatten waar je aan toe bent. De grens tussen elke fase is niet altijd even duidelijk te trekken.

1/ Occasioneel of experimenteel gebruik

Dat is het eerste contact met een middel. Het wordt slechts af en toe gebruikt. Er kunnen twee dingen gebeuren: iemand stopt of iemand gaat ermee door.

2/ Actief gebruik of regelmatig gebruik

Het gebruik gaat deel uitmaken van iemands leven. Het gaat om beperkt gebruik, zonder zichzelf of anderen te benadelen.

3/ Overmatig gebruik of excessief gebruik

Het (al dan niet in gedachten) alsmaar bezig zijn met het gebruik, weegt steeds zwaarder door. Iemand kan altijd de stap terugzetten naar matig of regelmatig gebruik of beslissen om te stoppen.

4/ Verslaving

Overmatig gebruik kan stilaan overgaan tot verslaving.

Hoe help je iemand met een verslavingsprobleem?

Als iemand in je omgeving verslaafd is, is het vooral belangrijk om het gesprek aan te gaan en je bezorgdheid te uiten. Je doet dat het best wanneer die persoon niet onder invloed is. De persoon met het probleem moet zelf gemotiveerd zijn om de stap te nemen naar de hulpverlening. Dat kan niemand voor hem/haar doen. Jij kan alleen vanuit jezelf aangeven wat je ondervindt. Bijvoorbeeld dat je verdrietig bent, en je machteloos voelt.

Je kan wel samen met de persoon met een verslaving op zoek gaan naar de hulp die het best bij zijn/haar/hun profiel past. Er zijn heel wat uiteenlopende hulpverleningsorganisaties, elk met hun eigen specialisme

Zelf hulp nodig?

Je kan bij deze organisaties terecht voor hulp: